สุนัขท้องเสีย อาการป่วยที่เกิดได้ทั่วไปกับสุนัขทุกสายพันธุ์และทุกช่วงอายุ ซึ่งก็ไม่ต่างอะไรจากมนุษย์เราเลย ดังนั้นหากคนเลี้ยงสุนัขที่เห็นว่าพวกมันมีอาการถ่ายเหลว เหมือนจะท้องเสีย ก็อย่าเพิ่งตกใจไป เพราะอาการนี้รักษาได้ไม่ยาก แค่ต้องมีความเข้าใจ ซึ่งในบทความนี้เราจะทำการรวบรวมข้อมูลต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับอาการสุนัขท้องเสียกัน ทั้งการรักษาและการดูแลอย่างถูกต้อง ความรุนแรงระดับไหนที่ควรพาไปส่งให้สัตวแพทย์ตรวจเช็ค และการป้องกันอย่างถูกวิธี มาดูกันเลยว่ามีข้อมูลอะไรที่ควรรู้บ้าง
สาเหตุ ที่ทำให้สุนัขท้องเสีย
อาการท้องเสียในสุนัข เป็นภาวะที่อุจจาระมีลักษณะเปลี่ยนแปลงไปจากเดิน ไม่ว่าจะมาในลักษณะที่ อ่อนนุ่ม เป็นน้ำ หรือมีมูกเลือด และยังมีการถ่ายบ่อยกว่าปกติ (มากกว่า 1-2 ครั้งต่อวัน) ซึ่งพบได้ในสุนัขทุกวัย ซึ่งสาเหตุของอาการท้องเสีย ได้แก่ การติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส หรือพยาธิในระบบทางเดินอาหาร มีการเปลี่ยนอาหารกะทันหัน การเลีย กินสิ่งสกปรกหรือวัตถุแปลกปลอมเข้าไป การกินอาหารหมดอายุ หรืออาหารที่ไม่คุ้นเคยได้ทั้งหมดเลย
นอกจากนี้อาการท้องเสียเรื้อรัง ก็อาจเกิดจากความผิดปกติของอวัยวะนอกระบบทางเดินอาหารได้ เช่น ปัญหาเกี่ยวกับเอนไซม์ย่อยอาหาร โรคตับอ่อน โรคตับ โรคไต หรือมะเร็ง อาการท้องเสียมีทั้งแบบรุนแรงและไม่รุนแรง ขึ้นอยู่กับสาเหตุและเจ้าของสุนัขควรสังเกตอาการอย่างใกล้ชิดและปรึกษาสัตวแพทย์เพื่อวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสมอีกด้วย
วิธีสังเกตอาการท้องเสียที่ผิดปกติรุนแรง
อาการท้องเสียนั้นบางครั้งจะรุนแรงหรือเบาก็ขึ้นอยู่กับปัจจัยที่เรากล่าวไปข้างต้น โดยหากมีอาการท้องเสียผิดปกติในสุนัขนั้น โดยทั่วไปแล้วอาการจะสามารถหายได้เองภายในระยะเวลา 12 ชั่วโมง แต่ถ้าหากมีอาการเหล่านี้ร่วมด้วยแนะนำว่าควรรีบพาลูกสุนัขไปพบสัตวแพทย์ทันทีเพราะอาจเป็นอาการที่ผิดปกติและรุนแรงได้ คือ
- เบื่ออาหาร ไม่กินอาหารเลย แม้ว่าจะเป็นอาหารโปรดที่ชอบก็ตาม
- ถ่ายเหลวมากขึ้นเรื่อยๆ หรือมีเลือดปน หรือมีกลิ่นเหม็นผิดปกติ
- อาเจียน ซึม และมีไข้ร่วมด้วยกับอาการท้องเสียเกิดขึ้น
สุนัขถ่ายเป็นเลือด เกิดจากอะไร
หากสุนัขมีอาการท้องเสียรุนแรงและต่อเนื่องผิดปกติ จะทำให้อุจจาระมีกลิ่นเหม็น มีเลือดหรือมูกปน เพราะเกิดจากสาเหตุต่างๆ ได้แก่ มีพยาธิในทางเดินอาหาร โรคติดเชื้อไวรัสในทางเดินอาหาร หรือเชื้อแบคทีเรียจากการกินอาหารหรือน้ำที่ปนเปื้อน ซึ่งเชื้อแบคทีเรียสามารถพบได้ในทั้งสุนัขอายุน้อยและในวัยโตแล้ว โดยหากพบว่าสุนัขถ่ายเหลวเป็นเลือดถือเป็นอาการร้ายแรง หากสุนัขถ่ายเป็นเลือด ควรรวบรวมตัวอย่างอุจจาระและพาไปพบสัตวแพทย์ทันที
โรคที่อาจทำให้เกิดอาการท้องเสีย
- โรคเครียด เพราะบางครั้งอาการท้องเสียอาจเกิดขึ้นหลังจากเหตุการณ์ที่ก่อให้เกิดความเครียด โรคเครียดได้ เช่น มีการเดินทางหรือการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมที่อยู่อาศัย เป็นต้น
- โรคพยาธิ ไม่ว่าจะพยาธิในลำไส้ พยาธิปากขอ พยาธิตัวกลม พยาธิตัวตืด และพยาธิแส้ม้า สามารถทำให้เกิดอาการท้องเสียได้ แถมยังมีอาการอื่นๆ ที่แทรกซ้อนมาด้วยทั้ง การอาเจียน น้ำหนักลด เบื่ออาหาร และท้องอืด
- โรคทางการแพทย์ต่างๆ เช่น โรคตับ โรคไต ลำไส้อักเสบ และมะเร็ง อาจทำให้เกิดอาการท้องเสียได้ ดังนั้นหากสุนัขมีอาการผิดปกติ ควรรีบปรึกษาสัตวแพทย์ทันที
- โรคบิด เป็นเกิดจากโปรโตซัวที่ปนเปื้อนในอาหารหรือน้ำ โดยอาการของโรคบิดนั้นคือการอาเจียนและท้องเสียนั่นเอง
- โรคทางระบบทางเดินอาหารอื่นๆ เช่น อาการท้องอืด ภาวะการดูดซึมผิดปกติ และภาวะจุลินทรีย์ในลำไส้เล็กเจริญเติบโตมากผิดปกติ เป็นต้น
วิธีรักษา สุนัขท้องเสีย ทั้งแบบเฉียบพลัน และเรื้อรัง
หากสุนัขมีอาการท้องเสียเฉียบพลัน แนะนำว่าเจ้าของควรใส่ใจเรื่องการให้อาหารให้ดี และรวมถึงด้านสุขอนามัยเป็นพิเศษด้วย โดยอาจจะเช็คให้ดีว่าสุนัขของเรานั้นกินอาหารผิดปกติหรือไม่ ถ้ามีก็ให้หยุดให้อาหารทันที และต้องเตรียมภาชนะที่สะอาดใส่น้ำ และให้น้ำสุนัขดื่มทีละน้อยตลอดทั้งวัน แต่ก็ต้องไม่ให้น้ำมากเกินไปด้วย และควรงดให้อาหารสุนัขหลังจากที่มีอาการท้องเสียแล้วอย่างน้อย 12-24 ชั่วโมง และลูกสุนัขควรงดอาหาร 4-6 ชั่วโมง
จนกระทั่งหากอาการของสุนัขไม่ดีขึ้นหลังจากผ่านไป 12 ชั่วโมงแล้ว แนะนำว่าให้พาไปพบสัตวแพทย์ทันที เพราะเนื่องจากสุนัขอาจช็อกและเสียชีวิตจากการขาดน้ำอย่างรุนแรงได้จากการท้องเสียติดต่อกันนานเกินไป และหากสุนัขที่ท้องเสียแล้วแสดงอาการรุนแรง ควรรีบพาไปพบสัตวแพทย์ทันที ซึ่งสัตวแพทย์จะให้สารน้ำทางเส้นเลือด ยาปฏิชีวนะเพื่อรักษาการติดเชื้อ และปรับสูตรอาหารให้เหมาะสม เพราะถ้าหากเจ้าของไม่รีบพาสุนัขไปรักษา อาจเกิดภาวะช็อกจากการขาดน้ำหรืออาจติดเชื้อในกระแสเลือดได้
สำหรับสุนัขที่ได้รับการรักษาแล้วแต่อาการไม่ดีขึ้น อาจจำเป็นต้องมีการวินิจฉัยเพิ่มเติม เช่น การเอ็กซเรย์หรือการอัลตร้าซาวด์บริเวณช่องท้อง เพื่อตรวจหาโรคอื่นๆ เช่น เนื้องอกหรือเนื้อร้ายที่อาจเป็นต้นเหตุทำให้เกิดอาการถ่ายเหลวได้
แนวทางการป้องกันโรคท้องเสียในสุนัข
- เลือกอาหารสุนัข ควรเลือกอาหารสุนัขที่ปรุงสุก อาหารสด สะอาด หรืออาหารสุนัขเกรดพรีเมียม ที่มีโปรตีนหลักและสารอาหารที่จำเป็นครบถ้วน
- การฆ่าเชื้ออุปกรณ์เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรค ที่สัมผัสกับสุนัขเป็นประจำ เช่น ชามอาหาร ชามน้ำ และของเล่น ซึ่งอาจปนเปื้อนได้ง่าย โดยใช้น้ำยาฆ่าเชื้อที่เหมาะสมหรือลวกภาชนะด้วยน้ำร้อนที่สะอาด
- ระมัดระวังสิ่งแปลกปลอม โดยควรเก็บอาหารและของเล่นให้พ้นจากระยะ ที่สุนัขจะสามารถคาบไปกินเองได้
- ดูแลสุขภาพสุนัข ควรสังเกตพฤติกรรมของสุนัขหลังมื้ออาหาร โดยเฉพาะหลังเปลี่ยนอาหารใหม่ เพื่อดูว่าสุนัขมีอาการแพ้อาหารหรือไม่
- ให้สุนัขได้รับวัคซีน โดยให้สุนัขได้รับวัคซีนเพื่อป้องกันโรคติดเชื้อที่อาจทำให้ท้องเสียได้
- ดูแลสุขภาพลำไส้ โดยให้อาหารเสริมสุนัขได้รับโพรไบโอติกที่ช่วยเพิ่มจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ในระบบทางเดินอาหาร และกำจัดแบคทีเรียไม่ดีในลำไส้
อาการท้องเสียในสุนัขเกิดจากการที่อุจจาระเคลื่อนที่ผ่านลำไส้เร็วเกินไป ทำให้ขาดน้ำ สารอาหาร และเกลือแร่ สาเหตุอาจมาจากการติดเชื้อ อาหารที่ไม่เหมาะสม ของแปลกปลอม การแพ้ ความเครียด หรือโรคอื่นๆ โดยทั่วไปอาการท้องเสียไม่รุนแรงและสามารถรักษาได้ที่บ้าน แต่หากมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น อาเจียน ไข้ ปวดท้อง หรือถ่ายเป็นเลือด ควรรีบพบสัตวแพทย์ทันที โดยเฉพาะลูกสุนัขที่อาจติดเชื้อไวรัสได้ การป้องกันอาการท้องเสียทำได้โดยการฉีดวัคซีน ถ่ายพยาธิ เลือกอาหารที่เหมาะสม และสังเกตอาการสุนัขอย่างสม่ำเสมอ หากมีอาการที่น่ากังวลหรือไม่ดีขึ้นตามลำดับ ควรนำสุนัขไปพบสัตวแพทย์ทันทีเพื่อทำการวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้อง